آتشکده آذرگشنسب از مشهورترین و بزرگ‌ترین آتشکده‌های فلات ایران است که در ۴۹ کیلومتری شمال شرق شهر تکاب قرار دارد. آذرگشنسب به معنای «آتش اسب نر» است. بر پایه افسانه‌های ایرانی، دلیل نام‌گذاری این است که کیخسرو به هنگام گشودن بهمن دژ در نیم روز، با تیرگی شبانه که دیوان با جادوی خود پدید آورده بودند، روبرو شد. آنگاه آتشی بر یال اسب وی فرود آمد و جهان را دیگر باره روشن کرد و کیخسرو پس از پیروزی و گشودن بهمن دژ، به پاس این یاوری اهورایی، آتش فرود آمده را آنجا بنشاند و آن آتش و جایگاه به نام «آتش اسب نر» (آذرگشنسب) نامیده شد. ساخت این بنا به بیش از ۳۰۰۰ سال قبل باز می‌گردد. آذرگشنسب در کنار دریاچه ارومیه و یا در بعضی از کتب محل آن را در کنار دریاچهٔ چی‌چست نوشته اند و در گذشته کاخ‌های بسیار باشکوهی در اطراف آن بنا بوده است. منابع تاریخی قدیم، دربارهٔ محل آتشکدهٔ آذرگشنسب با یکدیگر تطابق ندارند.